\u201c10.6.3.2. İndirimden beş hesap dönemi boyunca yararlanma<\/strong><\/p>\nSöz konusu indirim, 7417 sayılı Kanunun 49 uncu maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği\u00a05\/7\/2022\u00a0tarihinden itibaren yapılacak sermaye artırımları için sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap dönemi d\u00e2hil olmak üzere beş hesap dönemi için ayrı\u00a0ayrı\u00a0uygulanacaktır.<\/p>\n
Sonraki dönemlerde sermaye\u00a0azaltımı\u00a0yapılması h\u00e2linde nakdi sermaye artışının azaltılan sermaye tutarı\u00a0kadarlık\u00a0kısmı indirim hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.<\/p>\n
Öte yandan, sermaye\u00a0azaltımı\u00a0yapıldıktan sonra izleyen dönemlerde sermaye artırımına gidilmesi halinde ise şartların taşınması kaydıyla, artırılan bu sermaye tutarı için sermaye artırımının yapıldığı döneme bağlı olarak maddede öngörülen süre d\u00e2hilinde indirim uygulamasından yararlanılabilecektir.<\/p>\n
10.6.3.2.1.\u00a05\/7\/2022\u00a0tarihinden itibaren yapılan sermaye artırımları için indirimden yararlanma<\/strong><\/p>\nSermaye şirketleri, anılan indirim uygulamasından,\u00a05\/7\/2022\u00a0tarihinden itibaren gerçekleştirdikleri nakdi sermaye artışları üzerinden, nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap döneminden başlamak üzere beş hesap dönemi için ayrı\u00a0ayrı\u00a0yararlanabileceklerdir.<\/p>\n
Örnek:\u00a0<\/strong>(BA) A.Ş.\u2019nin\u00a0sermayesinin nakdi olarak 10.000.000 TL artırılmasına ilişkin\u00a03\/12\/2022\u00a0tarihli genel kurul kararı 10\/2\/2023 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiş ve sermaye taahhüdünün tamamı ortaklarca bu ay içinde şirketin banka hesabına yatırılmıştır. (BA) A.Ş. 2023 hesap döneminde 11 aylık süre için indirimden yararlanacak ve şartları sağlamaya devam ettiği sürece artırılan bu sermaye tutarı dolayısıyla 2027 hesap dönemine kadar (2027 hesap dönemi d\u00e2hil) bu indirimden her hesap dönemi için ayrı\u00a0ayrı\u00a0yararlanabilecektir.<\/p>\n10.6.3.2.2.\u00a05\/7\/2022\u00a0tarihinden önce yapılan sermaye artırımları için indirimden yararlanma<\/strong><\/p>\n7417 sayılı Kanunun 50\u00a0nci\u00a0maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen geçici 15 inci maddenin on üçüncü fıkrası uyarınca\u00a05\/7\/2022\u00a0tarihinden önce sermaye artırımı yapan veya ilk defa kurulan şirketler söz konusu indirimden 2022 hesap dönemi d\u00e2hil olmak üzere beş hesap dönemi için ayrı\u00a0ayrı\u00a0yararlanmaya devam edebileceklerdir.<\/p>\n
Örnek:\u00a0<\/strong>(BB) A.Ş.\u2019nin\u00a0sermayesinin nakdi olarak 6.000.000 TL artırılmasına ilişkin\u00a03\/8\/2015\u00a0tarihli genel kurul kararı 24\/8\/2015 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiş ve sermaye taahhüdünün tamamı ortaklarca bu ay içinde şirketin banka hesabına yatırılmıştır.<\/p>\n(BB) A.Ş. 2015 hesap döneminde 5 aylık süre için indirimden yararlanacak ve şartları sağlamaya devam ettiği sürece 2022 hesap dönemi d\u00e2hil olmak üzere beş hesap dönemi daha (2026 hesap dönemi sonuna kadar) anılan indirimden ayrı\u00a0ayrı\u00a0yararlanmaya devam edebilecektir.\u201d<\/p>\n
MADDE 3-\u00a0<\/strong>Aynı Tebliğin \u201c10.6.3.3. Kazanç yetersizliği nedeniyle indirim konusu edilemeyen tutarın sonraki dönemlere devri\u201d başlıklı bölümünde yer alan \u201cÖrnek:\u2019\u2019 ibaresi \u201cÖrnek 1:\u201d olarak değiştirilmiş ve söz konusu bölümün sonuna aşağıdaki paragraflar eklenmiştir.<\/p>\n\u201cDiğer taraftan, mükelleflerce nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap dönemi d\u00e2hil beş hesap dönemi boyunca kazancın yetersizliği nedeniyle yararlanılamayan söz konusu indirim tutarı, herhangi bir süre sınırlaması olmaksızın ve endekslemeye tabi tutulmaksızın sonraki dönemlerde indirim konusu yapılabilecektir.<\/p>\n
Örnek 2:\u00a0<\/strong>2023 hesap döneminde nakdi sermaye artışı gerçekleştirmiş olan (DA) A.Ş. bu indirim uygulaması nedeniyle 2027 hesap dönemi sonuna kadar ilgili yıllar itibarıyla toplamda 800.000 TL indirim tutarı hesaplamış ancak kazanç yetersizliği nedeniyle bu tutarın sadece 600.000 TL\u2019sini indirim konusu yapabilmiştir.<\/p>\n(DA) A.Ş.\u2019nin\u00a0kazanç yetersizliği nedeniyle 2027 hesap dönemi sonuna kadar kurum kazancından indiremediği 200.000 TL\u2019lik indirim tutarı, izleyen dönemlerde kazancın bulunması halinde, herhangi bir endekslemeye tabi tutulmaksızın ilgili dönem matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.<\/p>\n
Örnek 3:\u00a0<\/strong>(AB) A.Ş.\u2019nin\u00a0sermayesini nakdi olarak 3.000.000 TL artırmasına ilişkin genel kurul kararı\u00a011\/4\/2018\u00a0tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiş ve sermaye taahhüdünün tamamı ortaklarca bu ay içinde şirketin banka hesabına yatırılmıştır.<\/p>\nMükellef kurum, 2021 ve 2022 hesap dönemlerinde mali zararı sebebiyle madde kapsamındaki söz konusu indirimden yararlanamamıştır.<\/p>\n
(AB) A.Ş.\u2019nin\u00a0kazanç yetersizliği nedeniyle ilgili hesap dönemlerinde kurum kazancından indiremediği indirim tutarı, izleyen dönemlerde kazancın bulunması halinde, herhangi bir endekslemeye tabi tutulmaksızın ve 2022 hesap dönemi de d\u00e2hil beş hesap dönemi için getirilen indirim düzenlemesine bağlı olmaksızın kazancın bulunduğu dönem matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.\u201d<\/p>\n
MADDE 4-\u00a0<\/strong>Aynı Tebliğin \u201c10.6.3.4. Sermaye\u00a0azaltımı\u201d başlıklı bölümünün son paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.<\/p>\n\u201cÖte yandan (E) A.Ş.,\u00a0sonraki dönemlerde sermaye artırımına gitmesi halinde ve şartları taşıması kaydıyla, artırılan bu sermaye tutarı için Tebliğin \u201c10.6.3.2.\u201d bölümünde yapılan açıklamalar çerçevesinde indirim uygulamasından yararlanabilecektir.\u201d<\/p>\n
MADDE 5-\u00a0<\/strong>Aynı Tebliğin \u201c10.6.4.2.3.\u201d bölümünde yer alan 2 numaralı örneğin son cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.<\/p>\n\u201cÖte yandan, borç olarak verilen 2.000.000 TL\u2019nin kısmen veya tamamen tahsil edildiği dönemden itibaren, tahsil edilen tutarla sınırlı olmak üzere ve Tebliğin \u201c10.6.3.2.\u201d bölümünde yapılan açıklamalar çerçevesinde indirim uygulamasından faydalanılması mümkündür.\u201d<\/p>\n
MADDE 6-\u00a0<\/strong>Aynı Tebliğin \u201c10.6.5. Diğer hususlar\u201d başlıklı bölümünün \u201c10.6.5.1.\u201d alt bölümündeki ilk paragraf aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.<\/p>\n\u201c10.6.5.1.<\/strong>\u00a0İndirim tutarının hesaplanmasında TCMB tarafından yararlanılan yıl için en son açıklanan ticari krediler faiz oranı dikkate alınacağından, sadece yıllık hesap dönemi itibarıyla bu indirimden yararlanılması mümkün bulunmaktadır.\u201d<\/p>\nMADDE 7-\u00a0<\/strong>Aynı Tebliğe \u201c10.6. Sermaye artırımında indirim\u201d başlıklı bölümden sonra gelmek üzere aşağıdaki bölüm eklenmiştir.<\/p>\n\u201c10.7. İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların elde ettikleri kazançlarda indirim<\/strong><\/p>\n7421 sayılı Kanunla Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen (i) bendi ile\u00a022\/6\/2022\u00a0tarihli ve 7412 sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanunu hükümlerine göre katılımcı belgesi alarak İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların, münhasıran bu faaliyet kapsamında yurt dışından satın alınan malları Türkiye\u2019ye getirilmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık etmelerinden sağladıkları kazancın %50\u2019sinin beyan edilen kurum kazancından indirilebileceği hüküm altına alınmıştır.<\/p>\n
10.7.1. İndirimden faydalanma şartları<\/strong><\/p>\nKurumların söz konusu indirimden yararlanabilmeleri için;<\/p>\n
\u2013 Katılımcı belgesi almak suretiyle İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunmaları,<\/p>\n
\u2013 Kazancın yurt dışından satın aldıkları malları Türkiye\u2019ye getirmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım ve satımlarına aracılık etmelerinden elde edilmiş olması,<\/p>\n
\u2013 Kazancın, elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye\u2019ye transfer edilmiş olması,<\/p>\n
\u2013 Aracılık faaliyetine ilişkin malların satıcısı ve alıcısının Türkiye\u2019de olmaması,<\/p>\n
gerekmektedir.<\/p>\n
Buna göre, İstanbul Finans Merkezi Kanununa göre katılımcı belgesini almak suretiyle Bölgede faaliyette bulunan şirket veya şubelerin, yurt dışından satın alınan malları Türkiye\u2019ye getirilmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık etmelerinden elde ettikleri kazançlarına madde kapsamında indirim uygulanacak olup, Bölge dışında gerçekleştirilen söz konusu faaliyetlerden ya da Bölgedeki diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara ise indirim uygulanması söz konusu olmayacaktır.<\/p>\n
Yurt dışından satın alınan malların Türkiye\u2019ye getirilmeksizin yurt dışında satılmasından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık edilmesinden sağlanan kazançların elde edildiği dönemde kurum kazancına d\u00e2hil edilmesi zorunlu olup bu kazançların kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresinin sonuna kadar Türkiye\u2019ye transfer edilmeyen kısmı için indirimden yararlanılmayacaktır. Türkiye\u2019ye bu süre içinde transfer edilmeyen kazançlar, daha sonraki yıllarda Türkiye\u2019ye transfer edilse dahi anılan indirimden faydalanılamayacaktır.<\/p>\n
Örnek 1:\u00a0<\/strong>(B) A.Ş.,\u00a0katılımcı belgesi almak suretiyle İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyete başlamıştır. (B) A.Ş.,\u00a0(A) ülkesi mukimi şirketten satın aldığı ürünleri Türkiye\u2019ye getirmeksizin (İ) ülkesi mukimi başka bir şirkete satmış ve bu faaliyetten döviz karşılığı 300.000 TL kazanç elde etmiştir. Bu durumda, maddede öngörülen diğer şartların da sağlanması kaydıyla (300.000x%50) 150.000 TL, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yapılabilecektir. (A) ülkesinden satın alınan ürünlerin önce Türkiye\u2019ye getirilmesi ve sonrasında (İ) ülkesi mukimi firmaya satılması halinde ise indirim uygulanmayacaktır.<\/p>\nÖrnek 2:\u00a0<\/strong>(C) A.Ş.,\u00a0katılımcı belgesi almak suretiyle İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyete başlamıştır. (C) A.Ş. (M) ülkesi mukimi bir şirketin ürün ihtiyacı için (V) ülkesi mukimi bir şirketle anlaşmış ve (V) ülkesi mukimi şirket (M) ülkesinde bulunan firmaya ürünleri doğrudan satmıştır. Bu durumda yurt dışında gerçekleşen mal alım satımına aracılık eden (C) A.Ş.\u2019nin\u00a0elde ettiği kazancın %50\u2019si, maddede öngörülen diğer şartların da sağlanması kaydıyla kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yapılabilecektir.<\/p>\nÖrnek 3:\u00a0<\/strong>(Ç) A.Ş.,\u00a0katılımcı belgesi almak suretiyle İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyete başlamıştır.\u00a0(Ç) A.Ş.\u2019nin\u00a02023 yılında (K) ülkesinden satın aldığı ürünleri Türkiye\u2019ye getirmeksizin (E) ülkesine satması dolayısıyla elde ettiği 500.000 TL\u2019lik kazancın %50\u2019si olan 250.000 TL (500.000x%50), 2023 hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye\u2019ye transfer edilmiş olması ve yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmesi kaydıyla beyan edilen kurum kazancından indirilebilecektir.<\/p>\n10.7.2. İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların elde ettikleri kazancın tespiti ve beyanı<\/strong><\/p>\n10.7.2.1. İndirim tutarının tespiti<\/strong><\/p>\nİndirim kapsamında kabul edilen faaliyetlerden elde edilen\u00a0hasılattan\u00a0bu faaliyetler nedeniyle yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının düşülmesi sonucu bulunacak kazancın %50\u2019si, kurumlar vergisi beyannamesinin \u201cKazancın Bulunması Halinde İndirilecek İstisna ve İndirimler\u201d bölümünde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılabilecektir. Diğer indirim ve istisnalar ile geçmiş yıl zararları nedeniyle indirim konusu yapılamayan tutar izleyen dönemlere devredilemeyecektir. Faaliyet sonucunun zararlı olması halinde ise indirim söz konusu olmayacaktır.<\/p>\n
10.7.2.2. Kazançların kayıtlarda izlenmesi<\/strong><\/p>\nİstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyet gösteren mükelleflerin Vergi Usul Kanununun genel hükümleri çerçevesinde defter tutmaları, belge ve kayıt düzenine uymaları gerekmektedir.<\/p>\n
Bu bağlamda, indirime konu kazanç ile buna bağlı olarak kurumlar vergisi matrahının tespiti açısından, indirim kapsamında bulunan ve bulunmayan\u00a0hasılat, maliyet ve gider unsurlarının ayrı\u00a0ayrı\u00a0izlenmesi ve indirim kapsamında olan faaliyetlere hasılat, maliyet ve gider unsurlarının diğer faaliyetlerle ilişkilendirilmemesi ve kayıtların da bu ayrımı sağlayacak şekilde tutulması gerekmektedir.<\/p>\n
10.7.2.3. İndirim kapsamındaki faaliyetlere ilişkin bildirim ve belgeler<\/strong><\/p>\nİstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyet gösteren ve indirimden yararlanan şirket veya şubelere Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi tarafından verilen katılımcı belgelerinin bir örneğinin, indirimden faydalanılacak ilk hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresi içerisinde bağlı bulunulan vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir.<\/p>\n
Diğer taraftan, indirime konu edilen kazancın Türkiye\u2019ye transfer edildiğini gösterir tevsik edici belgelerin, indirimden faydalanılan döneme ilişkin beyannamenin verilmesi gereken ayı izleyen ayın sonuna kadar kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.<\/p>\n
10.7.2.4. Esas faaliyet konusu dışındaki gelirler<\/strong><\/p>\nSöz konusu indirimden yararlanan şirketlerin indirime konu faaliyetleri dışındaki diğer gelirleri (kasadaki nakitlerin değerlendirilmesi sonucu oluşan faiz gelirleri, dövizlerin değerlemesinden kaynaklanan kur farkları ve iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan gelirler gibi) ile olağan dışı gelirlerinin indirim kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.\u201d<\/p>\n
MADDE 8-\u00a0<\/strong>Aynı Tebliğin \u201c32.3. Küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin (KOBİ) birleşmelerinde kurumlar vergisi oranının indirimli uygulanması\u201d başlıklı bölümünden sonra gelmek üzere aşağıdaki bölüm eklenmiştir.<\/p>\n\u201c32.4. Sermaye\u00a0azaltımında\u00a0vergileme<\/strong><\/p>\n32.4.1. Yasal düzenleme<\/strong><\/p>\n7420 sayılı Kanunun 22\u00a0nci\u00a0maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununa aşağıdaki madde eklenmiştir.<\/p>\n
\u201cMADDE 32\/B- (1) Kurumlar tarafından sermayeye eklenen öz sermaye kalemlerinin, sermayeye eklendiği tarihten itibaren beş tam yıl geçtikten sonra herhangi bir şekilde sermaye\u00a0azaltımına\u00a0konu edilmesi durumunda, nakdi veya ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların toplam sermayeye oranlanması suretiyle\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen tutar içerisindeki sermaye unsurları tespit olunur.\u00a0Söz konusu oranın tespitinde,<\/p>\n
a) Sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka hesaplara aktarımı kurumlar vergisine ve kar dağıtımına veya ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinin,<\/p>\n
b) Sadece kar dağıtımına veya ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinin,<\/p>\n
c) Başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde vergilendirilmeyecek olan ayni ve nakdi sermayenin<\/p>\n
toplam\u00a0sermaye içindeki payları dikkate alınır.<\/p>\n
(2) Kurumların öz sermaye kalemlerini sermayeye ekledikleri tarihten itibaren beş tam yıllık süre tamamlanmadan sermaye\u00a0azaltımı\u00a0yapmaları durumunda,\u00a0azaltımın\u00a0sırasıyla birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sermaye unsurlarından yapıldığı kabul edilir.<\/p>\n
(3) Sermaye\u00a0azaltımında, öncelikli olarak sermayeye ilave edilen öz sermaye kalemlerinden, sermayeye eklenme tarihi beş tam yıllık süreyi geçmemiş olanların işletmeden çekildiği kabul edilir.<\/p>\n
(4) Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları kapsamında sermaye\u00a0azaltımı\u00a0suretiyle tespit olunan sermaye unsurlarından; birinci fıkranın (a) bendi kapsamında olanlar kurumlar vergisine ve vergi kesintisine, (b) bendi kapsamında olanlar sadece vergi kesintisine tabi tutulur. Sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka hesaplara aktarılması halinde kurumlar vergisine tabi tutulacak kısım için kesinti matrahı kurumlar vergisi hesaplandıktan sonra kalan tutardır.<\/p>\n
(5) Geçmiş yıl zararlarının mahsubu suretiyle sermaye azaltılması durumunda, bu şekilde\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen sermaye unsurları birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümlerine göre tespit edilir ancak vergi kesintisine tabi tutulmaz.<\/p>\n
(6) Hazine ve Maliye Bakanlığı bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.\u201d<\/p>\n
32.4.2. Sermaye\u00a0azaltımına\u00a0konu edilebilecek sermaye unsurları<\/strong><\/p>\nKurumların öz sermaye kalemleri içerisinde yer alan; yeniden değerleme fonları, sermaye düzeltmesi olumlu farkları gibi bazı hesap kalemleri işletmeden çekildiğinde kurumlar vergisine ve kar payı dağıtımına bağlı vergi kesintisine; geçmiş yıl karları gibi bazı hesap kalemleri ise işletmeden çekildiğinde kar payı dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulmaktadır.<\/p>\n
Mükellefler tarafından, öz sermaye kalemleri içerisinde söz konusu hesaplarda yer alan tutar sermayeye ilave edilebilmektedir. Bu bağlamda, sermaye\u00a0azaltımı\u00a0yapılması durumunda, sermaye\u00a0azaltımının\u00a0sermayeye ilave edilen hangi kalemlerden yapıldığı vergilendirme açısından önem arz etmektedir.<\/p>\n
Kurumlar Vergisi Kanununun 32\/B maddesinde yapılan düzenleme ile kurumların sermayelerini azaltmaları durumunda, hangi sermaye unsurunun ne kadar tutarda azaltılmış kabul edileceği ve azaltılan bu tutarın nasıl vergilendirileceği hususları belirlenmiştir.<\/p>\n
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 192\u00a0nci\u00a0maddesinde, işletmenin aktif toplamı ile borçları arasındaki fark öz sermaye olarak tanımlanmaktadır. 1 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği açısından ise öz sermaye, işletme sahip veya ortaklarının bilanço tarihinde işletmeye yapmış oldukları sermaye yatırımlarının tutarını gösteren ödenmiş sermaye ile sermaye yedekleri, kar yedekleri, geçmiş yıllar karları ve geçmiş yıllar zararları ve dönemin net kar veya zararını kapsar şeklinde ifade edilmiştir.<\/p>\n
Öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesi sonrası kurumlar tarafından sermaye azaltılması durumunda, azaltılan bu tutar üzerinden yapılması gereken vergileme işleminde öncelikle dikkat edilecek husus, sermayenin hangi unsurunun ne kadar tutarda azaltılacağıdır.<\/p>\n
Azaltıma\u00a0konu edilebilecek sermaye unsurları esas itibarıyla;<\/p>\n
Sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka hesaplara aktarımı kurumlar vergisine ve kar dağıtımına\/ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemleri,<\/p>\n
Sadece kar dağıtımına\/ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemleri,<\/p>\n
III. Başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde vergilendirilmeyecek olan ayni ve nakdi sermaye<\/p>\n
şeklinde\u00a0üç sınıfta gruplandırılabilecektir.<\/p>\n
Kurumlar Vergisi Kanununun 32\/B maddesi uyarınca, öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklendiği tarihten itibaren beş tam yıllık süre tamamlanmadan sermaye\u00a0azaltımı\u00a0yapılması durumunda,\u00a0azaltımın\u00a0yukarıdaki gruplandırmada (I), (II) ve (III) numaralı sınıflarda yer alan sermaye unsurlarından sırasıyla yapıldığı kabul edilecektir.<\/p>\n
Diğer taraftan, bu unsurların sermayeye eklendiği tarihten itibaren beş tam yıl geçtikten sonra herhangi bir şekilde sermaye\u00a0azaltımına\u00a0konu edilmesi durumunda ise söz konusu sınıflandırmalarda yer alan sermaye unsurlarının toplam sermayeye oranlanması suretiyle\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen tutar içerisindeki sermaye unsurları tespit olunacaktır.<\/p>\n
Bu bağlamda, sermaye\u00a0azaltımına\u00a0konu edilen sermaye unsurları, vergi kanunları ve özel kanunlarında yer alan ilgili düzenlemeleri uyarınca vergilendirilecektir.<\/p>\n
32.4.3. Öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklendiği tarihten itibaren beş tam yıl geçtikten sonra kurumlar tarafından sermaye azaltılması<\/strong><\/p>\nSermayeye ilave olunan öz sermaye kalemlerinin sermayenin bir unsuru olduğu tarihten itibaren beş tam yıl geçtikten sonra, kurumlar tarafından sermaye azaltılması halinde; işletmeye konulan nakdi veya ayni sermaye ile sermayeye eklenen diğer unsurların toplam sermayeye oranlanması suretiyle\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen tutar içerisindeki sermaye unsurları tespit edilecektir. Söz konusu hesaplamada, Tebliğin \u201c32.4.2.\u201d bölümünde yer alan ve üç sınıfta gruplandırılan sermaye unsurlarının toplam sermayeye oranları dikkate alınacak olup, bu sınıfların dışında başka bir gruplandırma yapılmayacaktır.<\/p>\n
Örnek:\u00a0<\/strong>600.000 TL nakdi sermayesi bulunan (ABC) A.Ş.,\u00a026\/3\/2016 tarihinde tescil edilen kararla enflasyon düzeltmesi olumlu farklarından 300.000 TL, geçmiş yıl karlarından ise 100.000 TL sermayesine ilave etmek suretiyle sermayesini 1.000.000 TL\u2019ye çıkarmıştır. Mükellef,\u00a01\/9\/2023\u00a0tarihinde ise ticaret sicil gazetesinde tescil edilen kararla sermayesini 400.000 TL azaltmıştır.<\/p>\nBuna göre, mükellefin toplam 1.000.000 TL tutarındaki sermayesinin %60\u2019ı nakdi sermayeden, %30\u2019u enflasyon düzeltmesi olumlu farklarından, %10\u2019u ise geçmiş yıl karlarından oluşmaktadır.\u00a01\/9\/2023\u00a0tarihinde sermayenin 400.000 TL azaltılması nedeniyle azaltılan tutarın 240.000 TL\u2019sinin (400.000 TLx0,60) nakdi sermayeden, 120.000 TL\u2019sinin (400.000 TLx0,30) enflasyon düzeltmesi olumlu farklarından, 40.000 TL\u2019sinin (400.000 TLx0,10) ise geçmiş yıl karlarından kaynaklandığı kabul edilecektir.<\/p>\n
Bu kapsamda,\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen ve enflasyon düzeltmesi olumlu farklarından kaynaklanan 120.000 TL hem kurumlar vergisine hem de ortakların niteliğine bağlı olarak kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine, geçmiş yıl karından kaynaklanan 40.000 TL ise ortakların niteliğine bağlı olarak yalnızca kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulacaktır. Nakdi sermayeden kaynaklanan 240.000 TL üzerinden ise herhangi bir vergileme yapılması söz konusu olmayacaktır.<\/p>\n
\n\n\nAzaltılan sermaye unsuru<\/strong><\/td>\nAzaltıma konu edilen tutar (400.000 TL)<\/strong><\/td>\nHesaplanan kurumlar vergisi<\/strong><\/td>\nGelir vergisi kesintisi<\/strong><\/td>\n\u00a0<\/td>\n<\/tr>\n | \n\u00a0<\/td>\n<\/tr>\n | \n1-Enflasyon düzeltmesi olumlu farkları<\/strong><\/td>\n(400.000\u00d70,30) = 120.000 TL<\/td>\n | (120.000\u00d70,20*) = 24.000 TL<\/td>\n | (96.000 TLx0,10**) = 9.600 TL<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n<\/tr>\n | \n2-Geçmiş yıl karları<\/strong><\/td>\n(400.000\u00d70,10) = 40.000 TL<\/td>\n | \u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 \u2013<\/td>\n | (40.000 TLx0,10**) = 4.000 TL<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n<\/tr>\n | \n\u00a0<\/td>\n<\/tr>\n | \n3-Nakdi sermaye<\/strong><\/td>\n(400.000\u00d70,60) = 240.000 TL<\/td>\n | \u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 \u2013<\/td>\n | \u2013<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n<\/tr>\n | \n\u00a0<\/td>\n<\/tr>\n | \nTOPLAM<\/strong><\/td>\n400.000 TL<\/td>\n | 24.000 TL<\/td>\n | 13.600 TL<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\n (*) 2023 yılında kurumlar vergisi oranının %20 olduğu varsayılmıştır.<\/p>\n (**) 2023 yılında kar dağıtımına bağlı vergi kesintisi oranının %10 ve ortakların gerçek kişi olduğu varsayılmıştır.<\/p>\n 32.4.4. Öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklendiği tarihten itibaren beş tam yıl geçmeden kurumlar tarafından sermaye azaltılması<\/strong><\/p>\nSermayeye ilave olunan öz sermaye kalemlerinin sermayenin bir unsuru olduğu tarihten itibaren beş tam yıl geçmeden, kurumların sermayelerini azaltmaları durumunda Tebliğin \u201c32.4.2.\u201d bölümünde yer alan ve üç sınıfta gruplandırılan sermaye unsurlarının sırasıyla\u00a0azaltıma\u00a0konu edildiği kabul edilecektir. Buna göre, beş tam yıllık süre tamamlanmadan sermaye\u00a0azaltımı\u00a0yapılması durumunda, sermaye\u00a0azaltımının\u00a0sırasıyla;<\/p>\n Sermayeye ilave dışında başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden çekilmesi veya sermaye hesabından başka hesaplara aktarımı kurumlar vergisine ve kar dağıtımına\/ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinden,<\/p>\n Sadece kar dağıtımına\/ana merkeze aktarılan tutara bağlı vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemlerinden,<\/p>\n III. Başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde vergilendirilmeyecek olan ayni ve nakdi sermaye unsurlarından<\/p>\n yapıldığı\u00a0kabul edilecek ve buna göre vergileme yapılacaktır.<\/p>\n Örnek:\u00a0<\/strong>(DEF) A.Ş. 50.000 TL nakdi sermaye ile\u00a016\/6\/2000\u00a0tarihinde kurulmuştur. Şirket genel kurulunun\u00a029\/12\/2022\u00a0tarihinde aldığı kararla şirketin sermayesinin 1.000.000 TL\u2019ye çıkarılması ve bu tutarın 650.000 TL\u2019sinin şirket ortaklarınca nakden işletmeye konulması, 200.000 TL\u2019sinin enflasyon düzeltmesi olumlu farklarından, 100.000 TL\u2019sinin ise geçmiş yıl karlarından karşılanması kararı alınmıştır. Bu karar,\u00a011\/1\/2023\u00a0tarihinde tescil edilmiştir.<\/p>\nMükellef kurum tarafından\u00a07\/8\/2025\u00a0tarihinde tescil edilen kararla şirket sermayesinin 400.000 TL azaltılması kararı alınmıştır.<\/p>\n Buna göre,\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen sermayenin 200.000 TL\u2019sinin enflasyon düzeltmesi olumlu farklarından, 100.000 TL\u2019sinin geçmiş yıl karlarından ve kalan 100.000 TL\u2019sinin de nakdi sermayeden yapıldığı kabul edilecektir.<\/p>\n \n\n\nAzaltılan sermaye unsuru<\/strong><\/td>\nAzaltıma konu edilen tutar<\/strong><\/td>\nHesaplanan kurumlar vergisi<\/strong><\/td>\nGelir vergisi kesintisi<\/strong><\/td>\n<\/tr>\n\n1-Enflasyon düzeltmesi olumlu farkları<\/strong><\/td>\n200.000 TL<\/td>\n | (200.000 TLx0,20*) = 40.000 TL<\/td>\n | (160.000 TLx0,10**) = 16.000 TL<\/td>\n<\/tr>\n | \n2-Geçmiş yıl karları<\/strong><\/td>\n100.000 TL<\/td>\n | \u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 \u2013<\/td>\n | (100.000 TLx0,10**) = 10.000 TL<\/td>\n<\/tr>\n | \n3-Nakdi sermaye<\/strong><\/td>\n100.000 TL<\/td>\n | \u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 \u2013<\/td>\n | \u2013<\/td>\n<\/tr>\n | \nTOPLAM<\/strong><\/td>\n400.000 TL<\/td>\n | 40.000 TL<\/td>\n | 26.000 TL<\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\n (*) 2025 yılında kurumlar vergisi oranının %20 olduğu varsayılmıştır.<\/p>\n (**) 2025 yılında kar dağıtımına bağlı vergi kesintisi oranının %10 ve ortakların gerçek kişi olduğu varsayılmıştır.<\/p>\n 32.4.5. Öz sermaye unsurlarının sermayeye ilave edilme tarihine göre sermaye\u00a0azaltımındaki\u00a0öncelik durumu<\/strong><\/p>\nKurumlar tarafından yapılacak sermaye\u00a0azaltımında, daha önce sermayeye eklenen öz sermaye unsurlarının sermayeye eklenme tarihi itibarıyla bazılarının beş tam yıllık süreyi aşması bazılarının ise bu süreyi aşmaması söz konusu olabilmektedir. Bu durumda, sermayeye ilave edilen öz sermaye unsurlarından öncelikle sermayeye eklenme tarihi beş tam yılı geçmemiş olan unsurların sermayeden azaltıldığı kabul edilecektir.<\/p>\n Örnek:\u00a0<\/strong>9.000.000 TL nakdi sermayesi olan (KLM) Ltd. Şti.,\u00a014\/7\/2017 tarihinde tescil edilen kararla tamamı enflasyon düzeltmesi olumlu farklarından karşılanmak suretiyle sermayesini 12.000.000 TL\u2019ye çıkarmıştır.<\/p>\nMükellef kurum tarafından\u00a028\/11\/2022\u00a0tarihinde tescil edilen ikinci bir kararla; 3.000.000 TL\u2019si yeniden değerleme artışlarından, 2.000.000 TL\u2019si geçmiş yıl karlarından olmak üzere kurum sermayesi 17.000.000 TL olarak yeniden belirlenmiştir.<\/p>\n Bu defa, mükellef kurum yetkili organı tarafından 9.000.000 TL sermaye\u00a0azaltımı\u00a0kararı alınmış ve bu karar\u00a07\/8\/2024\u00a0tarihinde tescil edilmiştir.<\/p>\n (KLM) Ltd. Şti. tarafından yapılan sermaye\u00a0azaltımının, öncelikle sermayeye eklenme tarihi beş tam yıllık süreyi geçmemiş unsurlardan karşılandığı varsayılacaktır. Buna göre, sermaye\u00a0azaltımının\u00a0sırasıyla yeniden değerleme artışları (3.000.000 TL) ve geçmiş yıl karlarından (2.000.000 TL) yapıldığı kabul edilecektir. Kalan kısmın ise sermayeye eklenme tarihi beş tam yıllık süreyi geçmiş unsurlardan karşılanması gerekmektedir.<\/p>\n Buna göre, mükellefin 12.000.000 TL tutarındaki kalan toplam sermayesinin; %25\u2019i enflasyon düzeltmesi olumlu farklarından, %75\u2019i ise nakdi sermayeden oluşmaktadır.\u00a0Azaltıma\u00a0konu edilmek istenen sermayeden kalan 4.000.000 TL\u2019nin, 1.000.000 TL\u2019sinin (4.000.000 TLx0,25) enflasyon düzeltmesi olumlu farklarından, 3.000.000 TL\u2019sinin (4.000.000 TLx0,75) ise nakdi sermayeden kaynaklandığı kabul edilecektir.<\/p>\n \n\n\n7\/8\/2024 tarihinde azaltılan sermaye unsuru<\/strong><\/td>\nSermayeye ilave tarihi<\/strong><\/td>\nAzaltıma konu edilecek tutar<\/strong><\/td>\nHesaplanan kurumlar vergisi<\/strong><\/td>\nGelir vergisi kesintisi<\/strong><\/td>\n<\/tr>\n\nYeniden değerleme artışı<\/strong><\/td>\n28\/11\/2022<\/td>\n | 3.000.000 TL<\/td>\n | (3.000.000 TLx0,20*)= 600.000 TL<\/td>\n | (2.400.000 TLx0,10**) =<\/p>\n 240.000 TL<\/p>\n<\/td>\n<\/tr>\n | \nGeçmiş yıl karları<\/strong><\/td>\n28\/11\/2022<\/td>\n | 2.000.000 TL<\/td>\n | \u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 \u2013<\/td>\n | (2.000.000 TLx0,10**) = 200.000 TL<\/td>\n<\/tr>\n | \nEnflasyon düzeltmesi olumlu farkı<\/strong><\/td>\n14\/7\/2017<\/td>\n | 1.000.000 TL<\/td>\n | (1.000.000 TLx0,20*)= 200.000 TL<\/td>\n | (800.000 TLx0,10**) = 80.000 TL<\/td>\n<\/tr>\n | \nNakdi sermaye<\/strong><\/td>\n\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0\u00a0 \u2013<\/td>\n | 3.000.000 TL<\/td>\n | \u2013<\/td>\n | \u2013<\/td>\n<\/tr>\n | \nTOPLAM<\/strong><\/td>\n9.000.000 TL<\/strong><\/td>\n800.000 TL<\/strong><\/td>\n520.000 TL<\/strong><\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\n (*) 2024 yılında kurumlar vergisi oranının %20 olduğu kabul edilmiştir.<\/p>\n (**) 2024 yılında kar dağıtımına bağlı vergi kesintisi oranının %10 ve ortakların gerçek kişi olduğu varsayılmıştır.<\/p>\n 32.4.6. Geçmiş yıl zararlarının mahsubu suretiyle sermaye\u00a0azaltımı<\/strong><\/p>\nKurumlar vergisi mükellefleri geçmiş yıl zararlarının mahsubu suretiyle de sermaye\u00a0azaltımında\u00a0bulunabilmektedirler. Geçmiş yıl zararları nedeniyle bilançoda oluşan açığın kapatılmasına ilişkin hükümler esas itibarıyla 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda düzenlenmektedir.<\/p>\n Geçmiş yıl zararlarının mahsubu suretiyle sermaye azaltılması durumunda, bu şekilde\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen sermaye unsurları, Tebliğin \u201c32.4.2.\u201d bölümünde yapılan açıklamalara göre tespit edilecektir. Ancak, geçmiş yıl zararlarının sermayeye mahsup edilmesi işleminde Kanunun 32\/B maddesi hükmüne göre ortaklara nakden veya\u00a0hesaben\u00a0yapılmış bir ödeme söz konusu olmadığından, bu mahsup işlemi kar payı dağıtımı\/ana merkeze aktarılan tutar olarak değerlendirilmeyecek ve\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen sermaye unsurları üzerinden vergi kesintisi yapılmayacaktır.<\/p>\n Bununla birlikte, geçmiş yıl zararlarının sermaye\u00a0azaltımı\u00a0suretiyle mahsubunda, sermayeye eklenen öz sermaye kalemlerinin içerisinde sermaye\u00a0azaltımı\u00a0esnasında kurumlar vergisine tabi tutulması gereken bir unsur olması halinde,\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen tutarın tespitinde Tebliğin \u201c32.4.2.\u201d ila \u201c32.4.5.\u201d bölümlerinde yapılan açıklamalar dikkate alınmak suretiyle vergileme yapılacaktır.<\/p>\n Örnek:\u00a0<\/strong>(PRS) A.Ş.\u2019nin\u00a0toplam sermayesi 10.000.000 TL olup, bu tutarın 5.000.000 TL\u2019si ortaklarca işletmeye konulan nakdi sermayeden, 1.000.000 TL\u2019si Vergi Usul Kanununun (VUK) 280\/A maddesi hükmüne istinaden ayrılan ve\u00a026\/10\/2013\u00a0tarihinde sermayeye ilave edilen özel fondan, 4.000.000 TL\u2019si ise aynı tarihte sermayeye eklenen geçmiş yıl karlarından oluşmaktadır.<\/p>\nAnılan kurum tarafından bilançoda yer alan 2.500.000 TL tutarındaki geçmiş yıl zararının sermayeden mahsubu amacıyla sermaye\u00a0azaltımı\u00a0kararı alınmış ve bu karar\u00a026\/1\/2023\u00a0tarihinde tescil edilmiştir.<\/p>\n Buna göre, öz sermaye kalemlerinin sermayeye ilave edilmesinden itibaren beş tam yıl geçtikten sonra mükellef kurum tarafından sermaye azaltılması nedeniyle, azaltılan sermaye unsurları Tebliğin \u201c32.4.2.\u201d ve \u201c32.4.3.\u201d bölümlerinde yapılan açıklamalar çerçevesinde sermaye unsurlarının toplam sermaye içerisindeki oranları dikkate alınmak suretiyle tespit edilecektir.<\/p>\n Kurumun sermaye\u00a0azaltımı\u00a0kararından önce toplam sermayesi 10.000.000 TL olduğundan, bu sermaye içerisinde; Vergi Usul Kanununun 280\/A maddesi hükmüne istinaden ayrılan ve sermayeye ilave edilen özel fon %10 (1.000.000 TL\/10.000.000 TL), geçmiş yıl karları %40 (4.000.000 TL\/10.000.000 TL) ve nakdi sermaye %50\u2019lik (5.000.000 TL\/10.000.000 TL) kısmı oluşturmaktadır.<\/p>\n Bu bağlamda,\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen 2.500.000 TL\u2019lik sermayenin; 250.000 TL\u2019sinin\u00a0VUK\u2019a\u00a0göre ayrılan özel fondan, 1.000.000 TL\u2019sinin sermayeye eklenmiş geçmiş yıl karlarından ve 1.250.000 TL\u2019sinin ise ortaklarca işletmeye konulan ve vergilendirilmeyecek nakdi sermayeden karşılandığı kabul edilecektir. Kanunun 32\/B maddesi hükmüne istinaden\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen tutar üzerinden vergi kesintisi yapılmayacağından, özel fonlar ile geçmiş yıl karlarından\u00a0azaltıma\u00a0konu edilen tutar üzerinden vergi kesintisi söz konusu olmayacaktır.<\/p>\n Diğer taraftan, VUK 280\/A hükmüne istinaden ayrılan ve sermayeye eklenen özel fonun sermaye\u00a0azaltımına\u00a0konu edilmesi nedeniyle bu tutar üzerinden kurumlar vergisi hesaplanması gerekmektedir.<\/p>\n \n\n\n26\/1\/2023 tarihinde<\/strong>\u00a0azaltıma konu edilen sermaye unsuru<\/strong><\/td>\nSermayeye ilave tarihi<\/strong><\/td>\nAzaltıma konu edilecek tutar<\/strong><\/td>\nHesaplanan kurumlar vergisi<\/strong><\/td>\nGelir vergisi kesintisi<\/strong><\/td>\n<\/tr>\n\nVUK 280\/A hükmüne istinaden ayrılan özel fon<\/strong><\/td>\n26\/10\/2013<\/td>\n | (2.500.000\u00d70,10)=250.000 TL<\/td>\n | (250.000\u00d70,20*)=50.000 TL<\/td>\n | \u2013<\/td>\n<\/tr>\n | \nGeçmiş yıl karları<\/strong><\/td>\n26\/10\/2013<\/td>\n | (2.500.000\u00d70,40)=1.000.000 TL<\/td>\n | \u2013<\/td>\n | \u2013<\/td>\n<\/tr>\n | \nNakdi sermaye<\/strong><\/td>\n\u2013<\/td>\n | (2.500.000\u00d70,50)=1.250.000 TL<\/td>\n | \u2013<\/td>\n | \u2013<\/td>\n<\/tr>\n | \nTOPLAM<\/strong><\/td>\n2.500.000 TL<\/strong><\/td>\n50.000 TL<\/strong><\/td>\n\u2013<\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\n (*) 2023 yılında kurumlar vergisi oranının %20 olduğu varsayılmıştır.<\/p>\n 32.4.7. Devir ve bölünme işlemleri nedeniyle sermaye azaltılması<\/strong><\/p>\nKurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında devre ilişkin hükümlere yer verilmiş olup, aynı maddenin üçüncü fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde de tam bölünme ve kısmi bölünme olarak kabul edilen işlemler tanımlanmıştır. Kanunun 20\u00a0nci\u00a0maddesinde ise 19 uncu madde kapsamında yapılan işlemler nedeniyle doğan karların hesaplanmayacağı ve vergilendirilmeyeceği hüküm altına alınmıştır.<\/p>\n Bu kapsamda, Kanunun 19 uncu maddesinin birinci ve ikinci fıkrası birleşmenin özel bir türünü devir olarak tanımlamakta, tam mükellef kurumlar arasında kayıtlı değerler üzerinden ve kül halinde devralma suretiyle gerçekleştirilen işlemler devir olarak nitelendirilmektedir.<\/p>\n Tam bölünme işlemlerinde tam mükellef bir sermaye şirketi, tasfiyesiz olarak infisah etmek suretiyle bilançosunda yer alan kıymetleri kayıtlı değerleri üzerinden mevcut veya yeni kurulacak iki veya daha fazla tam mükellef sermaye şirketine devretmekte ve karşılığında devreden sermaye şirketinin ortaklarına yeni kurulan kurum sermayesini temsil eden iştirak hisseleri verilmektedir.<\/p>\n Kısmi bölünme işlemleri ise taşınmazlar ile bilançoda yer alan ve en az iki tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da üretim veya hizmet işletmelerinin bir veya birkaçının mevcut veya yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine kayıtlı değerleri üzerinden belirli şartlar d\u00e2hilinde ayni sermaye olarak konulması şeklinde tanımlanmaktadır.\u00a0Kısmi bölünme işlemlerinde devredilen varlıklara karşılık edinilen devralan şirket hisseleri, devreden şirkette kalabileceği gibi doğrudan bu şirketin ortaklarına da verilebilmektedir. Hisse senetlerinin ortaklara verildiği durumda bölünen şirkette sermaye\u00a0azaltımına\u00a0gidilmesi gerekmektedir.<\/p>\n Diğer taraftan; gerek devir işlemleri gerekse tam ve kısmi bölünme işlemleri öncesinde devrolunan veya bölünen kurumun sermayesinde ayni ve nakdi sermaye dışında, başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde kurumlar vergisine ve\/veya vergi kesintisine tabi tutulacak öz sermaye kalemleri de bulunabilmektedir.<\/p>\n 32.4.7.1. Devir işlemleri sonrasında yapılan sermaye\u00a0azaltımı<\/strong><\/p>\nKurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesi kapsamında yapılan devir işlemlerinde, devir olunan şirketin bilançosundaki hesapların kayıtlı değerler üzerinden ve kül halinde devralan şirketin bilançosuna geçirilmesi ve sermayeye ilave edilmiş olan öz kaynak kalemlerinin de devralan şirketin sermayesinin alt hesaplarında izlenmesi gerekmektedir. Devir işlemleri kapsamında şirket sermayesinden devrolunan unsurlar bu aşamada kurumlar vergisine ve\/veya vergi kesintisine tabi tutulmayacaktır. Ancak, ilerleyen dönemlerde söz konusu sermaye unsurlarını devralan şirkette sermaye\u00a0azaltımına\u00a0gidilmesi halinde, azaltılan sermaye unsurlarının niteliğine göre Tebliğin \u201c32.4.2.\u201d ila \u201c32.4.6.\u201d bölümlerindeki açıklamalar çerçevesinde vergileme yapılması gerekmektedir. Bu durumda, Kanunun 32\/B maddesinde hüküm altına alınan beş tam yıllık sürenin tespitinde, sermaye unsurlarının devreden şirketin sermayesinde kaldığı süreler de devralan şirketler tarafından dikkate alınacaktır.<\/p>\n 32.4.7.2. Tam bölünme işlemleri sonrasında yapılan sermaye\u00a0azaltımı<\/strong><\/p>\nKanunun 19 uncu maddesi kapsamındaki tam bölünme işlemi sonucunda mevcut ve\/veya yeni kurulacak şirketlerin, bölünen kurum bilançosunun aktif ve pasifinde yer alan kalemleri bölünme tarihindeki kayıtlı değerleri üzerinden devralmaları ve bu varlıkları aynen bilançolarına geçirmeleri gerekmektedir. Bölünen kurum sermayesinin başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi durumunda vergiye tabi tutulması gereken unsurları barındırması halinde ise bu kalemler de kayıtlı değerleriyle yeni kurulacak şirketlerin sermayesine devrolunacağından, bölünen şirketin sermayesinden devrolunan unsurlar, bu aşamada kurumlar vergisine ve\/veya vergi kesintisine tabi tutulmayacaktır. Ancak, söz konusu sermaye unsurlarını devralan şirketlerde sermaye\u00a0azaltımına\u00a0gidilmesi halinde, azaltılan sermaye unsurlarının niteliğine göre Tebliğin \u201c32.4.2.\u201d ila \u201c32.4.6.\u201d bölümlerindeki açıklamalar çerçevesinde vergileme yapılması gerekmektedir.<\/p>\n Bu durumda da Kanunun 32\/B maddesinde hüküm altına alınan beş tam yıllık sürenin tespitinde, sermaye unsurlarının devreden şirketin sermayesinde kaldığı süreler de devralan şirketler tarafından dikkate alınacaktır.<\/p>\n Örnek:\u00a0<\/strong>(BCD) Ltd. Şti. Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesi kapsamında tam bölünme suretiyle tasfiyesiz infisah edecek olup, söz konusu kurumun bilançosunda yer alan kıymetler bölünme tarihi itibarıyla aşağıdaki gibidir.<\/p>\n\n\n\nAKTİF<\/strong><\/td>\n\u00a0<\/strong><\/td>\nPASİF<\/strong><\/td>\n<\/tr>\n\nKasa<\/td>\n | 100.000<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | Borçlar<\/td>\n | 50.000<\/td>\n<\/tr>\n | \nBanka<\/td>\n | 300.000<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | Sermaye<\/td>\n | 800.000<\/td>\n<\/tr>\n | \nTaşınmazlar<\/td>\n | 400.000<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | Yedekler<\/td>\n | 150.000<\/td>\n<\/tr>\n | \nDemirbaşlar<\/td>\n | 200.000<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n<\/tr>\n | \nTOPLAM<\/strong><\/td>\n1.000.000<\/strong><\/td>\n\u00a0<\/strong><\/td>\nTOPLAM<\/strong><\/td>\n1.000.000<\/strong><\/td>\n<\/tr>\n<\/tbody>\n<\/table>\n Kurumun 800.000 TL olan sermayesi, kuruluş aşamasında işletmeye konulan 400.000 TL tutarındaki nakdi sermaye ile\u00a026\/2\/2018\u00a0tarihinde sermayeye eklenen; 100.000 TL enflasyon düzeltmesi olumlu farkları ve 300.000 TL geçmiş yıl karlarından oluşmaktadır.<\/p>\n (BCD) Ltd.\u00a0Şti.\u2019nin\u00a0bilançosunda yer alan kıymetler, kayıtlı değerleri üzerinden bölünme tarihi olan\u00a09\/12\/2022\u00a0tarihinde yeni kurulan (EFG) A.Ş. ve (ŞTU) Ltd.\u00a0Şti.\u2019ne\u00a0aşağıdaki şekilde devredilmiştir. Bölünen kurumun sermayeye ilave edilmiş olan öz kaynak unsurlarının yeni kurulan şirketlere aktarılan değerlerle orantılı şekilde devredildiği kabul edilmiştir. Tam bölünme işlemi sonrası yeni kurulan şirketlerin bilançoları ise aşağıdaki gibidir.<\/p>\n \n\n\n(EFG) A.Ş.<\/strong><\/td>\n\u00a0<\/td>\n | (ŞTU) Ltd. Şti.<\/strong><\/td>\n<\/tr>\n\nAKTİF<\/strong><\/td>\n\u00a0<\/td>\n | PASİF<\/strong><\/td>\n\u00a0<\/td>\n | AKTİF<\/strong><\/td>\n\u00a0<\/strong><\/td>\nPASİF<\/strong><\/td>\n<\/tr>\n\nKasa<\/td>\n | 50.000<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | Sermaye<\/p>\n -Nakdi sermaye<\/p>\n -Geçmiş yıl karları<\/p>\n -Enflasyon düzeltmesi olumlu farkları<\/p>\n<\/td>\n | 400.000<\/p>\n 200.000<\/p>\n 150.000<\/p>\n 50.000<\/p>\n<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | Kasa<\/td>\n | 50.000<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | Borçlar<\/td>\n | 50.000<\/td>\n<\/tr>\n | \nDemirbaşlar<\/td>\n | 200.000<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | Yedekler<\/td>\n | 100.000<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | Banka<\/td>\n | 300.000<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | Sermaye<\/p>\n -Nakdi sermaye<\/p>\n -Geçmiş yıl karları<\/p>\n -Enflasyon düzeltmesi olumlu farkları<\/p>\n<\/td>\n | 400.000<\/p>\n 200.000<\/p>\n 150.000<\/p>\n 50.000<\/p>\n<\/td>\n<\/tr>\n | \nTaşınmaz<\/td>\n | 250.000<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | Taşınmaz<\/td>\n | 150.000<\/td>\n | \u00a0<\/td>\n | Yedekler<\/td>\n | 50.000<\/td>\n<\/tr>\n | \nTOPLAM<\/strong><\/td>\n500.000<\/strong><\/td>\n\u00a0<\/td>\n | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |